Is er leven na de Pasok?

Agnes Dijk

Tsipras

Op 14 oktober 2013 verscheen in de Griekse media een aan progressief-links Griekenland gerichte oproep tot de ‘wederopbouw van centrumlinks’. De oproep werd ondertekend door 58 bekende en minder bekende persoonlijkheden, afkomstig uit culturele, academische en politieke kringen.

Deze ‘beweging van 58’, zoals de groep inmiddels wordt genoemd, streeft naar een breed samenwerkingsverband tussen reeds bestaande en nieuwe sociaaldemocratische, centrumlinkse, sociaalliberale en groene partijen en bewegingen die zich zou moeten richten op de hervorming van het Griekse staatsbestel en productiemodel en op een zelfbewuste pro-Europese koers. Zij probeert in het gat te springen dat is ontstaan door de decimering van de eens almachtige socialistische Pasok, maar is zeker niet de enige die naar de gunst van de verweesde Pasok-kiezers dingt. De kaarten aan de linkerkant van het politieke spectrum worden opnieuw geschud en diverse bestaande en nieuwe partijen vissen daarbij in dezelfde electorale vijver. Bovendien streeft ook het radicaal-linkse Sýriza ernaar een brede linkse volkspartij te worden en in wezen de vroegere rol van de Pasok over te nemen. Het is daarbij de vraag of Sýriza-leider Tsipras in staat is het kunstje van Andreas Papandreou te herhalen.

Papandreou

De huidige zoektocht naar een nieuw centrumlinks alternatief is alleen te begrijpen in het licht van de allesbepalende rol die de Pasok de afgelopen vier decennia in de Griekse politiek heeft gespeeld. De door Andreas Papandreou in 1974 opgerichte Panhelleense Socialistische Beweging heeft een enorm stempel gedrukt op de politiek en samenleving van het postdictatoriale Griekenland. Met zijn roep om nationale onafhankelijkheid, volkssoevereiniteit en maatschappelijke bevrijding wist de charismatische Papandreou in korte tijd een groot deel van de kiezers achter zich te verenigen. Na het trauma van de junta vond de kiezer in Andreas Papandreou de verenigende leider die Griekenland weer op de kaart zette en die het volk weer zelfvertrouwen gaf. Dat de Pasok-leider zichzelf in woorden en daden vaak tegensprak en in zijn ideologieën weinig consequent was, namen de kiezers op de koop toe

Lees verder in Lychnari 14/1, pp. 7 e.v.