Lychnari 38 (2024), nummer 1

L2024 1

Magie

Kort en goed. De voor u liggende lente-Lychnari staat in het teken van magie, dat is de aan themanummers maar soms ontstaat zo’n constellatie als vanzelf, zoals nu het geval is. Kijk maar. De twee hoofdrolspelers in dit nummer zijn zonder overdrijving tovenaars: de 19e-eeuwse fotograaf Frédéric Boissonas met zijn wonderschone platen van het antieke en het nieuwe Griekenland-in-wording en de 21e-eeuwse cineast Yorgos Lánthimos met zijn bizarre, fantasievolle films, die de wereld introk en nu internationaal successen boekt, zonder zijn Griekse wortels te vergeten.
Om hen heen staan intrigerende figuren als de verlichtingsfilosoof en ‘leraar van het volk’ Theófilos Kaíris wiens invloed nog steeds niet is uitgewerkt op zijn eiland Andros; Iërónymos, de empathische leider van de Grieks Orthodoxe kerk; de onlangs overleden Vasilis Vasilikós, schrijver van de politieke roman Z, waar het scenario uit voortkwam van dé anti-juntafilm met dezelfde titel. Ten slotte, het meest magische onderwerp dat aan bod komt, de verering van en het oprechte geloof in de támata, de votiefgaven die worden opgehangen voor de iconostase in de kerk als gebed om hulp.
Laat u betoveren door de lente en deze Lychnari.

De redactie

Inhoud

Poor Things

Naar aanleiding van het uitkomen van de nieuwste film van begenadigd regisseur Yorgos Lánthimos werd in Alkmaar een klein festival aan hem gewijd. Wytske Roodbergen zag deze en andere films en raakte enthousiast.

Op de gevoelige plaat

Patrick Gouw bespreekt het invloedrijke Griekse oeuvre van de veelzijdige Zwitserse fotograaf Frédéric Boissonnas (1858-1946).

Geheim verbond

In omstandigheden waar je geen grip op hebt, grijpt de Griek graag naar de onbewezen, maar sterke kracht van het geloof en zijn rituelen. Inge Manousakis volgde haar zieke vriendin Dímitra naar de kerk.

Het Andros-netwerk

Wim Oudshoorn had het geluk op de kade van Andros-stad meneer Spyros tegen te komen, die voor hem vele deuren opende.

Wijnen van Santorini

Douwe Laansma vertelt over de bijzondere wijncultuur die Santorini al sinds de Oudheid kent. De vulkanische bodem speelt daarbij een belangrijke rol.

Lord Byrons Path en Moní Fotodotis

Op Naxos wandelde Karlè Sykora langs het naar de grote filhelleen genoemde pad naar het ‘Lichtbrengende’ klooster.

Bij het overlijden van Vasilis Vasilikós

Marietje Wennekendonk staat stil bij de betekenis van deze grote schrijver en vooral bij zijn bekendste werk, het ook verfilmde Z.

Thessalië na de medicanes

Na de verwoestende stormwinden van september ging Griekenland te rade bij een Nederlands bedrijf. Hans Verheij sprak met de CEO van het bedrijf, Miltiadis Gouzouris.

In memoriam Flip Lindo

In januari overleed een van degenen die aan de wieg van Lychnari hebben gestaan. Hero Hokwerda en Ángelos Avgoustidis gedenken deze oude vriend.

De kerstpuzzeluitslag

Ook dit keer kende de kerstpuzzel veel goede inzenders. Een spellingskwestie zorgde voor wat verwarring.

Een Griekse Bomans

De Egyptisch-Griekse Alec Kitroeff deed Kees Kuiken in zijn schrijfstijl sterk denken aan Godfried Bomans.

Rubrieken

Hier Thessaloniki | Van de Belle Epoque naar de betontijd - Tasos Papadópoulos vertelt over een aantal, deels in verval verkerende, villa’s in Thessaloniki. | Lees hier het hele verhaal in het Nederlands én in het Nieuwgrieks

Matiës | Het empathisch leiderschap van aartsbisschop Iërónymos - Aartsbisschop Iërónymos is een vrij genuanceerde denker, zelfs over de brandende kwestie van het homohuwelijk. Pavlos Papadópoulos schetst zijn portret. | Komst van buitenlandse universiteiten zal de Griekse helpen - Het plan tot oprichting van een aantal particulier universiteiten wekte gemengde reacties. Notis Papadópoulos ziet niet alleen maar negatieve aspecten. | De wraak van Pallas Athene? - Athiná Kakouri waarschuwt Rishi Sunak op zijn neus te letten, wil hij niet hetzelfde lot ondergaan als Lord Elgin.

Uit de Griekse keuken | Boontje voor boontje - De kinderen van Vicky Christidou komen onmiddellijk naar huis als hun moeder aankondigt dat ze yígandes gaat klaarmaken.

Lied | Over soldaten, weduwen en bouzouki’s - Een groep Griekse krijgsgevangenen die na de Eerste Wereldoorlog in Duitsland terechtkwam zorgde daar voor veel Griekse muziek en zeldzame plaatopnamen. Frans De Clercq neemt ons mee naar de Grieken van Görlitz.

Reacties | Het artikel over Griekse kerkorgels deed Anneke de Reuver in de pen klimmen en door het artikel over het huis van Patrick Leigh Fermor werd Joke Lyrarakis geattendeerd op een monument vlak bij haar in de buurt.

Boeken | De filosoof, de hond en de bruiloft, Maria Ikonomopoúlou | Koken met Elefteria en Tussen palmboom en kumquat, Marietje Wennekendonk | Signaleringen.

Agenda | Griekse concerten en een vooruitblik op de Griekse zomer.