Herinnering aan Frans door Tony Ossenblok
Ergens in oktober 1974 toonde het Vlaamse TV-nieuws een stukje van het concert van Theodorakis in het Karaiskakisstadion in Athene. Theodorakis keerde uit ballingsschap terug en de Grieken vierden de val van de kolonelsdictatuur met een grootse uitvoering van zijn werk.
Ik was 19 jaar en werd als door de bliksem getroffen. Op die leeftijd was rock mijn ding, maar nooit had ik muziek gehoord met zo’n aangrijpende dynamiek en kracht. Daar op dat moment ontstond een pure passie voor Griekse muziek, een merkwaardige ziekte die ik zelf wel wat vreemd vond tot ik andere Griekse muziekliefhebbers leerde kennen. Er bestonden nog zulke “rare vogels”.
Ik begon dan vooral Theodorakis te beluisteren, maar de interesse verbreedde zich snel.
Het duurde toch nog 5 jaar voor ik een eerste keer Griekenland bezocht, maar ik herinner me toch al een geweldig concert van een jonge Dalaras. Sindsdien zijn mijn vrouw en ik trouwe Griekenlandgangers met in de Plaka een stamrestaurantje: "Zorbas".
We werden later ook abonnees van Lychnari. Jullie plaatrecensies en de artikels van een zekere Frans van Hasselt over Griekenland in het algemeen en Griekse muziek in het bijzonder hadden mijn bijzondere aandacht. Zijn stijl en eruditie vond ik geweldig.
In 2005 nodigde ik een vriendengroep uit naar Athene voor de viering van mijn 50ste verjaardag in restaurant Zorbas. Het werd een geweldige Griekse avond waarop ik in alle bescheidenheid wat van mijn Theodorakisrepertoire ten gehore bracht. Alle Grieken en toeristen zongen en dansten samen. Laat op de avond stapte een kleine oude man met een witte snor het restaurant binnen en zette zich in een hoekje. Ik zag dat de sfeer hem zeer beviel. We raakten aan de praat en hij stelde zich voor als Frans van Hasselt, Nederlandse Athener (of omgekeerd) en Griekenlandcorrespondent voor NRC-handelsblad. Groot was mijn verbazing dat ik op deze manier de man leerde kennen die ik al die tijd nauwgezet in Lychnari volgde. Later op de avond zong ook hij zijn lied. Ik herinner mij dat de Grieken stil werden.
Tijdens de volgende jaren zijn we mekaar blijven zien en zetten we bomen op over Tsomidis, Vamvakaris, Kazantzidis, Mitropanos, maar toch vooral over Theodorakis. Het trof me zeer dat hij ooit eens zei dat hij wellicht terug naar Nederland was gekeerd, als de muziek er niet was geweest.
Terwijl ik dit zo schrijf, vallen de toevalligheden op die tot onze ontmoeting hebben geleid. In de eerste plaats: hoe is het in godsnaam mogelijk dat wij van de honderden restaurants in Athene dezelfde stamzaak hadden. Het kan niet anders of er moet iets zijn dat mensen met onze passie naar elkaar trekt. Ik ben blij dat ik Frans gekend heb. Van alle "rare vogels" was hij de strafste.
Het ga je goed, Frans.