Jubileum

Daar zijn we dan, in het jaar waar al jaren naar wordt uitgekeken. De Ellinikí Epanástasi - de Griekse Opstand viert zijn 200e verjaardag. Of dat uitbundig gaat gebeuren of op anderhalvemeter moeten we afwachten. De staat van de corona-epidemie zal ongetwijfeld een rol spelen. Griekenland heeft geen geluk met zijn Epanástasi-verjaardagen. De viering van de 100e in 1921 had ook zo zijn problemen en werd uiteindelijk afgeblazen. Alle aandacht ging toen uit naar de Griekse veldtocht in Klein-Azië, die dat jaar in volle gang was. Uiteindelijk werd 1930 bepaald als jubileumjaar om 100 jaar Griekenland als onafhankelijke staat te herdenken ‘De eerste 200 jaar zijn moeilijk’, is de naam van een essay van de hand van Kathimeriní-journalist Theodorópoulos, over het problematische bestaan van de Griekse staat de afgelopen twee eeuwen, en hoeveel de Nieuwgriekse volksziel aan die chaos heeft bijgedragen. 1821 was ontegenzeggelijk het chaotische begin van het turbulente vervolg.
Niet al onze abonnees zullen even goed zijn ingewijd in de historische ontwikkelingen van de onafhankelijkheidsstrijd. Daarom beginnen we dit feestjaar met een uitgebreide introductie, waar u het hele jaar wat aan hebt, want ook in de komende drie nummers besteden we aandacht aan de explosieve start van de Griekse staat.
Verder in dit lentenummer reisverhalen, interviews, met een kok en de nieuwe onderminister van Moderne Cultuur, een in memoriam voor een van de grote Theodorakis-zangers en, oh ja, de ophef over de botsing van Homerus met #metoo in Amerika.
Tot slot: tot onze spijt heeft Mario Molegraaf besloten met zijn rubriek De Schrijver/Dichter te stoppen. Vanaf deze plaats willen wij hem hartelijk bedanken voor zijn waardevolle bijdragen.

De redactie

Inhoud

200 jaar Griekse Opstand, tussen Mythe en werkelijkheid

Griekenland viert dit jaar 200 jaar Onafhankelijkheidsoorlog. Lychnari zal daar de komende nummers veel aandacht aan besteden. Bij wijze van aftrap geeft Patrick Gouw een overzicht van de historische achtergronden, het verloop van de Opstand en de mythe van ‘1821’. | Lees hier het hele verhaal

Prachtige prenten, bloedige strijd

Hans Verheij vertelt het verhaal over de geschiedenis van de schitterende prenten die generaal Makriyannis liet schilderen en waarin fragmenten uit de Onafhankelijkheidsoorlog verbeeld worden.

Kleften: bandieten en vrijheidsstrijders met een poëtische inborst

In de aanloop naar de Vrijheidsoorlog waren het vooral ongeregelde troepen die in opstand kwamen tegen het Ottomaanse gezag. Over de liederen die deze kleften bezingen vertelt Hans Overduin.

Markos Bótsaris

Op de cover van dit nummer Markos Bótsaris, een van de jonggestorven helden van 1821. Dionýsios Solomós wijdde een grafgedicht aan hem, dat Wim Oudshoorn vertaalde.

Een kwestie van tijd

Toen Douwe Laansma eens moest wachten op een Griek met wie hij had afgesproken werd zijn aandacht gevestigd op wat tijd eigenlijk inhoudt en hoe eenieder dat verschillend ervaart. Het ontlokte hem een aantal bespiegelingen over het fenomeen.

De Griekse en Europese worsteling met migratie

Agnes Dijk ditmaal over het verharde migratiebeleid en de aanzwellende beschuldigingen aan het adres van Athene en Frontex over structurele pushbacks van vluchtelingen.

Het gemeenschappelijke lepeltje

Of de besmetting met het gevreesde virus ook een gevolg kan zijn van de communie die in de Grieksorthodoxe kerk met hetzelfde lepeltje aan alle gelovigen wordt toegediend, is discussie ontstaan. Bert Groen legt uit waar het om gaat.

Het is zoals het is

Na zijn jaarlijkse verblijf in Nederland reisde Frans Happel weer terug naar Griekenland om daar de noodzakelijke dingen te doen. Hij schetst hoe de gemiddelde Griek in zijn dorp tamelijk gelaten leeft met de coronabeperkingen.

Kerstpuzzeluitslag

Velen stortten zich ook dit jaar op de jaarlijkse kerstpuzzel. De moeilijkheden, de oplossingen en de prijswinnaars geeft Marietje Wennekendonk u op deze pagina.

Kasos, vergeten parel van de Dodekanesos

Verscholen tussen Kreta en Kárpathos ligt dit vrij onbekende eiland, dat met zijn charme en vriendelijke bewoners Bob Vermaak wist te betoveren.

Koken met hart en ziel

Katinka Magusin, die in het vorige nummer schreef over de culinaire cultuur in Thessaloniki, kwam voor dat artikel in contact met kok Yannis Katsandonis, die haar nieuwsgierigheid wekte om nader met hem te spreken.

Tzombanakis, al 34 jaar recycleglaskunst

Frans Annaars bezocht op Kreta de glasblazerij van Andreas Tzombanakis, die vooral bijzonder is omdat daar voor de glazen gebruiksvoorwerpen die ze er maken uitsluitend gebruik gemaakt wordt van oud glas.

Geredde gebouwen in Athene

De Gemeente Athene heeft afgelopen jaar een hele serie vervallen en ondergekliederde gebouwen van graffiti ontdaan en gered van instorting. We laten u enkele beelden zien.

Rubrieken

Uit de Griekse keuken | Feestdagen in het voorjaar - Elefteria Triandafyllidou vertelt wat er zoal in Griekenland gegeten wordt bij de vele feestdagen in het voorjaar. Het recept is dit keer het traditionele gerecht voor de nationale feestdag, op 25 maart.

Matiës | Who killed Homer - Dat op bepaalde Amerikaanse scholen de Odyssee niet meer gedoceerd mag worden vanwege ‘seksisme en racisme’ in de tekst acht Ilías Manglinis gevaarlijk extremisme. | Homerus bij het vuilnis - Ook schrijver Takis Theodorópoulos spreekt zich in zijn column uit tegen deze ‘politieke correctheid’ en denkt hardop na over of de Grieken wel genoeg doen met hun antieke verleden. | Lunchgesprek met Nikolas Yatromanolakis -  Maria Katsounaki sprak met de nieuwe onderminister van Moderne Cultuur, over wiens bevordering in Griekenland ophef ontstond omdat hij openlijk homoseksueel is.

Lied | Andonis Kaloyannis is vertrokken - In februari overleed op 81-jarige leeftijd de legendarische zanger Andonis Kaloyannis. Reden voor Wim Oudshoorn om te kiezen voor een van diens bijzondere liederen.

Muziek | Lousios Potamós - Dit keer schrijft Michiel Koperdraat over een specifiek muziekstuk Lousios Potamós van de groep Nótios Ichos.

Agenda | Nog altijd zijn we vooral aangewezen op digitale evenementen, maar daarin wil Lychnari graag uw gids zijn. En binnenkort ook een bijzondere online Griekenland-quiz.

Lampjes