Inge Manousakis-van Bommel  Foto’s: Tom Fox

Leiders en vertegenwoordigers van tien religieuze en levensbeschouwelijke stromingen tekenden op 10 december jongstleden in het Haagse Vredespaleis, in aanwezigheid van Koningin Beatrix, de verklaring  ‘Faith in Human Rights’ oftewel ‘Geloof in Mensenrechten’. Aanleiding voor dit interreligieuze initiatief, waar onder andere moslims, joden, christenen, boeddhisten, taoïsten, hindoes en bahá’i aanwezig waren, was de zestigste verjaardag van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM).

Door de verklaring ‘Faith in Human Rigths’ in gezamenlijkheid te ondertekenen, bekrachtigden de aanwezige geestelijke leiders de boodschap dat de geloofstradities de mensenrechten erkennen, de fundamentele vrijheden van ieder individu eerbiedigen en dat ze verantwoordelijkheid nemen om alle noodzakelijke stappen te zetten, binnen de eigen geloofsgemeenschap en in samenwerking met anderen, om de mensenrechten te bevorderen en te beschermen. Ook de Orthodoxe kerk was vertegenwoordigd bij deze internationale, interreligieuze conferentie. Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch van Constantinopel Vartholomeos I, stuurde Bisschop Athinagóras van Sinope, van het Orthodoxe Aartsbisdom van België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg, als zijn afgevaardigde naar de bijeenkomst ‘Geloven in  Mensenrechten’.

Wederzijds respect en het goede voorbeeld

In hun speeches tijdens de conferentie constateren de aanwezigen dat ‘godsdienst nogal eens een factor is geweest in conflicten’ en dat ‘het van grote betekenis is dat religieuze leiders samen verklaren dat ieder mens gelijk is…’. De verklaring roept op tot wederzijds respect. ‘En  respect vraagt om inzet, het komt niet vanzelf. Het is aan u, religieuze leiders, om hier het goede voorbeeld te geven’, aldus minister Verhagen van Buitenlandse Zaken in zijn toespraak  aan het slot van de bijeenkomst. Wederzijds respect en de actieve inbreng van de religieuze leiders zijn uitgangspunten die prima passen in de orthodoxe theologische traditie, zo zegt Bisschop Athinagóras. Hij houdt zich als ‘westerse’ bisschop – hij werd in 1962 in Gent geboren als Yves Peckstadt – op verzoek van Vartholomeos al jaren bezig met, zoals hij het zelf noemt, het bouwen van bruggen tussen de verschillende religies. ‘De toenmalige Metropoliet Vartholomeos van Philadelphia (de huidige Oecumenische Partriarch) heeft mij in 1989 in Brussel gewijd tot diaken. Hij heeft mij de naam Athinagóras geschonken, naar patriarch Athinagóras I die alom geprezen werd vanwege zijn bijdrage aan de dialoog met andere kerken.’ Athinagóras is dan ook opgetogen over dit gezamenlijke interreligieuze initiatief. In deze tijd van raciale, economische, religieuze verdeeldheid, van toenemende onverdraagzaamheid gericht op religie of levensovertuiging en, in extreme gevallen, het aanzetten tot religieuze haat, kunnen juist de religieuze gemeenschappen, volgens hem, een waardevolle bijdrage leveren aan het oplossen van de wereldwijde conflicten door met elkaar in gesprek te gaan.

Lees verder in Lychnari 2009/1, pag. 6-8.