Prinsjes, prinsesjes en koude kikkers
Inge Manousakis-van Bommel
Verwennen of begrenzen? Straffen of overtuigen? Uitleggen of juist opleggen? In multiculturele relaties worden de voornaamste cultuurverschillen tussen ouders meestal zichtbaar in de opvoeding van hun kinderen. Opvoeden is een afspiegeling van wie je bent en achter ogenschijnlijk simpele keuzes gaat een wereld van overtuigingen schuil. Dat die opvattingen wezenlijk van elkaar kunnen verschillen, heb ik – moeder van twee Nederlands-Griekse kinderen – regelmatig tijdens vakanties in Griekenland mogen ervaren. Over ijsjes, auto’s en waarom Nederlanders in de ogen van Grieken koude kikkers zijn, Griekse prinsjes en prinsesjes van hun ouders moeten presteren en Ollandezakia in Griekenland vaak achter het net blijken te vissen.
Het is alweer elf jaar geleden dat mijn Griekse man en ik met onze oudste zoon van bijna anderhalf jaar oud een week met vakantie naar familie op Kreta gingen. Verandering van omgeving, de reis en de hitte zorgden ervoor dat onze peuter zijn eetlust had verloren. Tante Eleni maakte de hele week met engelengeduld verschillende hapjes voor hem klaar: een gebakken eitje met tomaat, een gevuld paprikaatje, gehaktballetjes. Maar tevergeefs. Onze zoon weigerde pertinent al het aangeboden lekkers en zette zijn vrijwillig gekozen dieet van veel water en korstjes brood voort, overigens zonder daarbij ook maar een moment zijn goede humeur te verliezen. Op een dag nam Eleni mij apart en sprak mij streng toe. Ik hield niet van mijn kind, in ieder geval niet zoals een Griekse moeder van haar kinderen houdt, meende ze. Ik was in haar ogen een slechte moeder omdat ik mijn zoon niet dwong om te eten. Verbouwereerd probeerde ik haar mijn standpunt uit te leggen, namelijk dat het kind blijkbaar vooral behoefte had aan water en droog brood, maar haar oordeel was genadeloos. Ik was een typisch Hollandse moeder. Koud en gevoelloos.
Deze gebeurtenis maakte een diepe indruk op me, niet in de laatste plaats omdat mijn tegenvallende kwaliteiten als moeder direct met mijn Nederlandse achtergrond in verband werden gebracht. Maar nog meer omdat, zo bleek later, we over bijna alle facetten van de opvoeding hemelsbreed van mening verschilden.
Ontberingen
Sindsdien verwijten de Grieken mij met enige regelmaat dat ik geen zorgzame moeder ben. Als ik bijvoorbeeld de kinderen vlak voor het avondeten verbied een ijsje te eten, als ik ze hoogzomer zonder vestje buiten laat spelen, als ik de jongste weiger om weer een bal voor hem te kopen of als ik mijn puberzoon op eigen houtje door weer en wind naar school laat fietsen.
Lees verder in Lychnari 10/3 pag. 20-22.