Frans Happel

Al als we telefonisch een afspraak maken worden we op het verkeerde been gezet. Stavros Aryirópoulos (1962), algemeen directeur van de onderneming bioGReco, vraagt waarvoor we komen. ‘Voor de kippen of voor het vuilnis?’. Voor de kippen natuurlijk, want bioGReco heeft binnen het tijdsbestek van een decennium naam en faam opgebouwd als producent van biologische kippen, met gretige afnemers, zowel in Griekenland als ruim daarbuiten.

We zullen elkaar ontmoeten kort na een afslag zo’n twintig kilometer ten zuiden van Sparta, in het hart van Mani, het schiereiland dat zoveel rotsige hoogten en stenige dalen in de aanbieding heeft. Het trefpunt is gekozen omdat de bestemming anders lastig te vinden zou zijn. En wéér komen we op het verkeerde been terecht. Want hoewel het een dag is tijdens de heetste Griekse zomer sinds tijden, hebben we de brochures van bioGReco voor ogen. Die laten vooral kippen zien die opgewekt tussen veel mals groen gras frutselen. Als we daar na die afslag om ons heen kijken, zien we vooral verschroeide leegte, doorsneden door een onverharde weg waarvan de wind stof opblaast en met slechts hier en daar een dorstige boom.  Geen mals groen gras en zeker ook geen kip te zien.

Waren wij al later dan het afgesproken tijdstip, Stavros Aryirópoulos doet daar nog een schepje bovenop. Maar als hij dan komt, klinkt er een excuus dat je niet kunt weerstaan. ‘Het gemeentebestuur van Sparta en ik moesten elkaar dringend spreken.’ En wederom horen we het woord vuilnis…

Niettemin willen we op weg naar de kippen. In de herfst van 2001 ontwikkelde Aryirópoulos – afgestudeerd aan de universiteit van Wageningen in het hoofdvak veeteeltgenetica en sindsdien carrière gemaakt als varkensspecialist – het idee om een kippenfarm te beginnen waar alles, vanaf de fok tot en met de slacht, volkomen biologisch in zijn werk zou gaan. In december 2001 kocht hij zijn eerste vijfhonderd kippen en begon met uitgebreide proeven inzake het testen van rassen, groei en opbrengst. Stavros Aryirópoulos herinnert zich helder dat zijn eerste investering niet meer dan 500 euro bedroeg. ‘Zo eenvoudig en efficiënt mogelijk: dat is altijd mijn doel geweest. Simpele materialen, slimme oplossingen, geen franje, geen poespas, geen overbodigheden. Dat uitgangspunt geldt nog steeds, ook al is bioGReco nu toch een behoorlijk groot bedrijf geworden.’

Via wat kleine weggetjes komen we op een terrein waarop meteen iets als een enorme halfpipe opvalt. De kippenstal, 40 meter lang, 7,80 meter breed en in het midden zo’n vier meter hoog. Buiten blakert de middaghitte. Binnenin de stal is het altijd tussen de 6 en 7 graden koeler. Die lagere, constante temperatuur wordt bereikt door een even eenvoudig als ingenieus ventilatiesysteem en door een ringleiding waarmee water wordt verdampt. Aan één lange zijde is de gehele onderkant open. De kippen kunnen naar binnen en naar buiten wanneer ze willen. ‘Nu, in dit jaargetijde, hebben de kippen niet zo’n trek in buiten’, lacht Stavros. ‘Ja, ’s morgens om zes uur, dan rennen ze massaal het land op. Maar om negen uur ’s morgens vinden ze het alweer te warm en gaan ze weer op huis aan.’

Lees verder in Lychnari 2012/4, pag. 33 e.v.