Frans Happel

Het bekendste Griekse biermerk van het eerste driekwart van de vorige eeuw verdween in de jaren tachtig geheel van de markt, maar Fix is weer terug.

‘Fix is het Griekse woord voor bier’.

Je moet markttechnisch wel heel sterk in je schoenen staan om zo’n slogan te durven gebruiken. Nou, Fix stond sterk. Zo sterk zelfs, dat het tientallen jaren de Griekse biermarkt vrijwel volledig beheerste. Maar ook in dit geval kwam hoogmoed voor de val. Het dominante Fix kwam door diverse oorzaken in een neerwaartse spiraal en raakte na een groots bestaan van meer dan honderd jaar iedere grip op de markt kwijt. Halverwege de jaren zeventig van de vorige eeuw werd zelfs de doodsklok geluid. Fix ging ter ziele.

Maar nu is Fix weer terug. In een heftig gemoderniseerde jas. Weer vol ambitie. En met inmiddels een marktaandeel van 12 procent.

De geschiedenis van Fix laat zich lezen als een historische roman. Veel ondernemerschap, inzicht en kennis, maar ook manipulaties, onscrupuleus gedrag, gefoezel en gekonkel, politieke blunders en, vooral, arrogantie.

Het verhaal begint al in 1832. Op het Congres van Londen wordt Griekenland tot een onafhankelijk staat verklaard en er moet een koning gezocht worden. Diverse West-Europese pretendenten (onder wie de Nederlandse prins Frederik, zoon van koning Willem I) hebben geen trek in die baan. Wat moeten ze in een land waar ze geen benul van hebben, de taal niet spraken en al hun zekerheid van hun eigen vorstelijke huize aan de kant moeten zetten? Uiteindelijk laat de Beierse prins Otto I Frederik Lodewijk uit het Huis Wittelsbach zich voor de Griekse wagen spannen. Omgeven door een schertsleger, een fikse hofhouding en een legioen aan adviseurs en dienstbare specialisten, verlaat hij Beieren en maakt zijn intocht in de toenmalige Griekse hoofdstad Náfplion. In het gevolg van koning Otto bevindt zich onder anderen de mineraloog Georg Fuchs, die de Griekse mijnbouw een beetje diepte moet gaan geven. Georgs zoon Johann Ludwig vertrekt uit Beieren om zijn vader te bezoeken. Bij zijn aankomst blijkt die echter te zijn overleden.

Athene

Koning Otto verplaatst zijn residentie al snel naar Athene en ook Johann Ludwig komt daar terecht. Hij wordt bierimporteur voor Otto en gaandeweg krijgt hij ook vele ‘gewone’ Duitsers die in Athene verblijven als klant. De zoon van Johann Ludwig, Johann Karl, ziet vervolgens in 1864 alle reden om zelf bier te gaan maken. Hij verbastert zijn achternaam Fuchs tot het veel internationaler klinkende Fix en vindt in Kolonaki, aan de voet van de Lykavittósheuvel een locatie voor zijn eerste brouwerij. Die brouwerij (voltooid eind 1870) krijgt de naam Metz omdat de op dat moment woedende oorlog tussen Frankrijk en Duitsland (Pruisen, Bismarck) voor de Duitsers trots op z’n einde loopt door de capitulatie van die Franse stad (de wijk waar de brouwerij stond heet nog altijd Μετς, (red.). Het is het begin van een vrijwel onaantastbare dynastie, die zo’n honderd jaar lang vrijwel de totale biermarkt in Griekenland in handen zal hebben.

Lees verder in Lychnari 13/3 pag. 14 e.v.